Làm cho con thích đến
trường, thích đi học; phát triển ngôn ngữ cho con; bảo vệ hình ảnh của thầy cô
giáo trước mặt con… là những việc quan trọng nhằm giúp trẻ tự tin vào lớp 1.

Có thể nói đi học lớp 1
là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của trẻ vì trẻ chuyển từ hoạt động vui
chơi là chủ đạo của lứa tuổi mẫu giáo sang hoạt động học tập là chủ đạo của học
sinh ở trường tiểu học.

Ở trường Tiểu học, học
là hoạt động chủ đạo và bắt buộc, không thích cũng phải học, học phải tạo ra sản
phẩm (phải hoàn thành các nhiệm vụ học tập, làm bài tập, trả lời câu hỏi…
theo tiến độ của cả lớp). Vì vậy cần chuẩn bị tâm lý sẵn sàng đi học lớp 1 cho
trẻ để giúp trẻ thành công ngay từ những ngày đầu, tuần đầu của lớp 1, để trẻ tự
tin và thích được đi học lớp 1.

Hiện nay có hai quan điểm
của các bố mẹ có con chuẩn bị đi học lớp 1. Thứ nhất cho rằng không cần chuẩn bị
gì, cứ để trẻ phát triển tự nhiên. Điều này dễ làm cho trẻ có những hẫng hụt
tâm lý vì đi học lớp 1 hoàn toàn khác với việc đi học mẫu giáo. Ở trường mẫu
giáo “cô là mẹ và các cháu là con”. Cháu có thể đi muộn giờ so với quy định,
cháu khóc cô có thể ôm ấp vỗ về.

Nhưng ở lớp 1, trẻ phải
đến lớp đúng giờ (vì muộn giờ sẽ ảnh hưởng đến tiết học, đến những trẻ
khác…). Ở lớp 1, thầy cô giáo có yêu thương trẻ đến mấy cũng không thể có nhiều
thời gian ôm ấp từng trẻ vì phải hỗ trợ học sinh học tập, điều khiển lớp học
theo tiến độ của lớp mình và các lớp khác, rồi phải đánh giá, nhận xét trẻ
trong quá trình học. Nói cách khác, chấp hành nội quy, quy định nhà trường, thiết
lập quan hệ với giáo viên, hoàn thành các bài tập khi đến lớp… là những khó
khăn đối với trẻ khi bắt đầu đi học lớp 1 nên không thể không chuẩn bị tâm lý
cho trẻ đến trường.

Quan điểm thứ hai, chuẩn
bị cho trẻ đến trường là chuẩn bị cho trẻ đọc thông viết thạo trước khi đi học
lớp 1. Nhiều phụ huynh cho rằng như vậy con mình sẽ học giỏi ở lớp 1. Thực ra
đây là quan niệm chưa thật sự đúng đắn. Đọc thông, viết thạo là nhiệm vụ của
các thầy, cô giáo lớp 1 trong 35 tuần học chứ không phải là nhiệm vụ của các cô
mẫu giáo. Khi biết đọc, viết trước trẻ rất chủ quan trong học tập và rất dễ vi
phạm nội quy của lớp học. Vì trẻ không hứng thú và muốn chứng tỏ cho thầy cô,
các bạn biết mình đã biết điều đó, dẫn đến mất tập trung trong giờ học.

Hơn nữa, khi các ngón
tay trẻ chưa đạt đến độ cứng vững nhất định mà phải viết sớm thì khi vào lớp 1
trẻ rất sợ viết. Đó là chưa nói đến việc rất có thể trẻ sẽ cầm bút không đúng
cách dẫn đến tình trạng lên học lớp 1 khó có thể sửa được nên trẻ sẽ viết chậm
và xấu.

Vậy chuẩn bị tâm lý cho
trẻ đi học lớp 1 như thế nào là đúng?

Cần làm cho con thích đến
trường, thích được đi học lớp 1

Điều đầu tiên cần chuẩn
bị cho trẻ lòng ham thích đến trường, thích được đi học lớp 1. Tất nhiên, trẻ mới
ham thích vẻ bề ngoài của người học sinh như thích cặp sách mới, thích có bàn học
mới, thích bộ đồng phục, thích có anh chị lớp trên đón vào trường… Nhưng đó
là điều rất cần cho trẻ khi đến trường. Các phụ huynh cần kích thích sự hiểu biết,
lòng ham thích đi học của con, tránh làm cho trẻ sợ đến trường.

Cần phát triển ngôn ngữ
cho trẻ

Chuẩn bị vốn ngôn ngữ
cho trẻ khi đi học lớp 1 vô cùng quan trọng. Vốn ngôn ngữ của trẻ khi đi học lớp
1 phải đảm bảo hai yêu cầu. Thứ nhất, trẻ phải diễn đạt cho người khác hiểu. Thứ
hai, phải hiểu được nhũng người khác nói về những chủ đề gần gũi với cuộc sống
của trẻ.

Ngay từ khi trẻ còn rất
nhỏ, đặc biệt là từ lúc 3 tuổi là thời điểm thuận lợi nhất cho việc phát triển
ngôn ngữ cho trẻ, bố mẹ nên nói chuyện nhiều với con để con có môi trường phát
triển ngôn ngữ. Bố mẹ nên đọc truyện cho con, đặc biệt là truyện tranh có hình
vẽ to, đẹp của Việt Nam, đọc cho trẻ nghe, yêu cầu trẻ kể lại chuyện bằng ngôn
ngữ riêng của trẻ.

Trẻ 3-6 tuổi có hiện tượng
“đọc chữ theo tranh” tức là khi người lớn đọc truyện tranh cho trẻ vài lần, sau
đó trẻ có thể giở lại từng trang và đọc đúng hàng chữ ở dưới tranh giống như trẻ
biết chữ thật. Điều này rất cần thiết cho trẻ khi tri giác tranh ảnh để có vốn
biểu tượng phong phú về cuộc sống, phát triển ngôn ngữ, cho trẻ làm quen nhớ dần
các chữ cái, chữ số… Thực tế cho thấy những trẻ có khả năng ngôn ngữ tốt sẽ học
lớp 1 thuận lợi hơn trẻ khác.

Cha mẹ cần giữ gìn và bảo
vệ hình ảnh của thầy cô giáo trước mặt con

Đối với trẻ tiểu học,
thầy cô giáo là thần tượng, là “mẫu” lý tưởng trực tiếp của trẻ. Thầy cô là người
duy nhất đúng trên đời đối với trẻ. Vì vậy, khi trẻ đi học lớp 1, muốn tác động
đến trẻ, phụ huynh nên thông qua thầy cô của con. Nên trao đổi với thầy cô để
hiểu rõ hơn vì sao thầy cô lại có ứng xử như vậy với trẻ và phối hợp thống nhất
cách tác động giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục trẻ.

Dạy con biết chơi hòa đồng
với các bạn

Khi đi học, trẻ rất muốn
được các bạn chơi cùng bởi trẻ tiểu học sống bằng tình cảm. Vì vậy, bố mẹ nên
nhắc nhở con chơi hòa đồng với các bạn, chia sẻ đồ chơi, đồ ăn với các bạn ngay
từ khi còn nhỏ để con luôn được sống trong tập thể, không bị tách biệt.

Bố mẹ cần kiên trì,
không được nôn nóng đốt cháy giai đoạn trong việc chuẩn bị cho con vào lớp 1,
không nên lấy ý muốn chủ quan của mình áp đặt cho trẻ. Sự kỳ vọng quá lớn của
các vị phụ huynh vào kết quả học tập, nhất là chỉ quan tâm đến điểm số học tập
của con khi con học lớp 1 cũng là một áp lực lớn làm cho trẻ chán học.