(Theo Tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO)

III. Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ ở tuổi mầm non

Để cung cấp cho con đầy đủ chất dinh dưỡng cho các hoạt động học tập và vui chơi, cha mẹ cần biết nhu cầu dinh dưỡng của trẻ đối với mỗi lứa tuổi khác nhau. Bữa ăn của con cần đảm bảo đủ 4 loại thực phẩm: chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Dưới đây là nhu cầu về dinh dưỡng cho trẻ theo giới tính là độ tuổi cha mẹ cần biết:

1. Bảng nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị

2. Tháp dinh dưỡng hợp lý cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi

Tháp dinh dưỡng hợp lý cho trẻ được trình bày dưới dạng một đáy rộng và một đỉnh, tương ứng với lượng thức ăn con cần nạp trong một ngày. Thức ăn ở chân tháp cần được tiêu thụ nhiều hơn so với thức ăn ở trên ngọn và tầng cao nhất là những thực phẩm cần hạn chế, cụ thể:

Tháp dinh dưỡng hợp lý cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi được Bộ Y tế khuyến nghị

– Tầng đầu tiên bao gồm 2 bộ gia vị, muối, gia vị mặn, đường và các loại đồ ngọt;

– Tầng thứ hai bao gồm các loại thực phẩm cung cấp chất béo, chẳng hạn như dầu, mỡ và bơ;

– Tầng thứ ba là sữa và các sản phẩm từ sữa;

– Tầng thứ tư là thực phẩm giàu protein, bao gồm thịt, hải sản, trứng và đậu Hà Lan;

– Tầng thứ năm là ngũ cốc, nguồn năng lượng chính của cơ thể;

– Tầng thứ sáu là rau và trái cây, nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ;

– Tầng thứ bảy là nước.

IV. Vai trò của dinh dưỡng hợp lý đối với trẻ mầm non

Ở giai đoạn mầm non, trẻ bắt đầu hình thành thói quen ăn uống, món ăn, số lượng thức ăn. Chính vì vậy, chế độ dinh dưỡng hợp lý dành cho trẻ mầm non có vai trò rất quan trọng. Nếu trẻ không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, thể chất và trí tuệ của con kém phát triển và có nguy cơ mắc các bệnh về dinh dưỡng như:

– Suy dinh dưỡng hay còn được biết đến là tình trạng thiếu các chất dinh dưỡng như năng lượng, chất đạm hay các vi chất dinh dưỡng quan trọng có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trẻ. Tình trạng này thường gặp ở trẻ mầm non nếu không được chăm sóc tốt.

– Thừa cân béo phì trái ngược với bệnh thiếu hụt dinh dưỡng, nhưng nó cũng là một căn bệnh do lượng chất béo dự trữ trong cơ thể nhiều hơn mức bình thường bởi năng lượng nạp vào nhiều hơn mức tiêu hao. Tình trạng này thường gặp ở trẻ em thành thị và có nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ.

– Biếng ăn là một tình trạng thường gặp nhiều bé trong độ tuổi mầm non, gây ra bởi nhiều nguyên nhân như bệnh tật, thức ăn trẻ không thích, hoặc bị ảnh hưởng tâm lý,…

Biếng ăn là tình trạng thường gặp ở trẻ mầm non

Để phòng ngừa nguy cơ mắc các bệnh về dinh dưỡng ở trẻ, cha mẹ hãy xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và thói quen ăn uống lành mạnh, giúp con phát triển tốt về thể chất và trí tuệ trong những năm sau này.

V. Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý dành cho trẻ mầm non

Tháp thực phẩm đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ

Khi tạo thực đơn hàng ngày cho trẻ mẫu giáo, nhà trẻ, cha mẹ cần lưu ý những nguyên tắc sau:

– Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho trẻ mỗi ngày, cân đối các nhóm chất cơ bản: tinh bột (chất bột đường), chất đạm (protein), chất béo (lipid), vitamin, chất xơ và khoáng chất với thực đơn phong phú và đa dạng mỗi ngày để các bé thay đổi khẩu vị. Muốn vậy, cha mẹ có thể đổi thức ăn cho nhau trên cùng một tầng (theo tháp dinh dưỡng cho trẻ 3-5 tuổi). Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thức ăn ở lớp này không thể thay thế thức ăn ở lớp khác.

– Xây dựng thực đơn theo mùa phù hợp với sở thích của trẻ. Ví dụ, mùa hè nên ưu tiên uống nhiều nước, thanh nhiệt, nước trái cây bồi bổ; mùa đông bổ sung thêm các món xào hoặc hầm. Thực phẩm đặc trưng của mùa nào thì dùng mùa đó, trái mùa thì không nên dùng nên cắt thức ăn thành miếng nhỏ để trẻ dễ nhai và dễ tiêu hóa.

– Lựa chọn thực phẩm an toàn trước khi chế biến. Thịt, cá, rau phải tươi, không ôi thiu, không có hóa chất gây hại cho sức khỏe của trẻ.

VI. Món ăn nên và không nên cho trẻ mầm non ăn

Trẻ mầm non đang trong giai đoạn phát triển nhanh về trí tuệ và thể chất, cha mẹ cần lưu ý khi lựa chọn thực phẩm và theo dõi việc ăn uống của trẻ. Dưới đây là danh sách các món ăn nên và không nên cho trẻ mầm non ăn.

1. Những thực phẩm nên khuyến khích trẻ mầm non ăn

– Sữa và các thực phẩm làm từ sữa. Trẻ cần đảm bảo đủ 4 đơn vị sữa mỗi ngày, có thể là sữa tươi, sữa chua, phô mai, váng sữa,… để giúp bổ sung canxi và các chất dinh dưỡng khác cho cơ thể trẻ.

– Rau và trái cây cung cấp cho trẻ lượng vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết. Hầu hết trẻ trong độ tuổi này đều lười ăn rau nên cha mẹ cần linh hoạt, tạo mọi điều kiện để trẻ thoải mái sử dụng.

– Chất béo lành mạnh bao gồm chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa như dầu thực vật, dầu ô liu, bơ,… giúp trẻ phát triển trí não toàn diện hơn.

2. Một số thực phẩm nên hạn chế cho trẻ mầm non ăn

Kẹo ngọt gây sâu răng và béo phì ở trẻ mầm non

– Đồ uống có gas và thực phẩm chứa nhiều đường có thể dẫn đến tăng cân không kiểm soát và mắc các bệnh răng miệng ở trẻ em.

– Đồ ăn nhanh, đồ chiên rán,…

– Thức ăn quá cứng như ngô, mía, kẹo cứng có thể ảnh hưởng đến răng của trẻ.

– Các loại cá lớn lâu năm, chẳng hạn như cá mập, cá kiếm,… có thể chứa hàm lượng thủy ngân cao, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ.

3. Một số lưu ý bổ sung khi bổ sung dinh dưỡng cho trẻ mầm non

Ngoài việc tính toán, xây dựng thực đơn và chế độ dinh dưỡng hợp lý dành cho trẻ mầm non, cha mẹ cũng cần bổ sung cho trẻ các vi chất dinh dưỡng cần thiết như vitamin A, C, D, vitamin B, sắt… vì có không có các chất dinh dưỡng vi lượng trên, trẻ có thể gặp các triệu chứng như:

– Thiếu vitamin A (có trong cà rốt, đu đủ, bông cải xanh, cà chua, bí đỏ…): Trẻ dễ mắc các triệu chứng như khô mắt, khô da, sợ ánh sáng, chậm lớn, ho, sổ mũi,…

– Thiếu vitamin D (có trong sữa và các sản phẩm từ sữa, trứng, cá hồi, bơ …): Trẻ chậm phát triển chiều cao, thiếu ngủ, nấc cụt,…

– Thiếu vitamin C (có trong cam, ổi, dâu tây, nho, kiwi và các loại trái cây khác): khô da, chảy máu cam, chảy máu nướu răng,…

– Thiếu vitamin nhóm B (như B1, B2, biotin trong ngũ cốc, các loại hạt…): Trẻ thường biếng ăn, dễ bị phù nề, viêm niêm mạc, bứt rứt, rối loạn tiêu hóa.

– Thiếu sắt (trong gan, đậu phụ, rau muống, hải sản …): Thiếu máu, da xanh, niêm mạc, móng tay nhợt nhạt, trẻ thường xuyên cáu gắt, khó ngủ, không tập trung,…

→ Có thể mẹ quan tâm: Những loại bệnh thường gặp khi trẻ con đi học trở lại

Bài viết hôm nay đã tổng hợp toàn bộ thông tin về chế độ dinh dưỡng hợp lý dành cho trẻ mầm non và các nguyên tắc xây dựng chế độ ăn hợp lý giúp con phát triển thể chất và trí tuệ toàn diện. Tại trường mầm non song ngữ Con Mèo Vàng, các bữa ăn của con đều được nghiên cứu, tính toán theo chế độ dinh dưỡng hợp lý và thay đổi hàng tuần, giúp các bé luôn thích thú khi ăn, không gây nhàm chán, biếng ăn, cha mẹ hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn Con Mèo Vàng là người bạn đồng hành của con trong những năm đầu đời.